Trong số những món ăn ngon, đặc sản ở Thụy Điển, món cá trích thối luôn gây ấn tượng mạnh với mọi thực khách. Chính vì hương vị ‘nặng mùi’ nên nó. Đã trở thành món ăn khoái khẩu của những ai đã từng trải qua. Surstrmming – cá trích Baltic chua lên men là món ăn đặc trưng của người dân miền Bắc Thụy Điển. Không chỉ là một điểm sáng của ẩm thực Thụy Điển, Surstrmming chưa bao giờ rời khỏi top những món ăn có mùi và vị kinh khủng nhất thế giới. Và để hiểu rõ hơn, hãy cùng chúng tôi khám phá món cá trích thối Thụy Điển qua bài viết dưới đây.
Surströmming là gì?
Thụy Điển, bên cạnh phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ: các đồng cỏ dài, các cao nguyên, lòng núi nên thơ… Còn sở hữu một nền ẩm thực đa dạng các món ăn ngon. Có thể kể đến như Raggmunk, Lingonberries, Knäckebröd (những món ăn sẽ hấp dẫn du khách từ lần đầu nếm thử). Tuy nhiên, quốc gia xinh đẹp này cũng sở hữu một món ăn “gây sốc” với thực khách. Món ăn đó chính là cá trích thối – đặc trưng bởi mùi nồng nặc, khó chịu. Món này cũng được liệt vào danh sách những hàng cấm được mang lên máy bay; do lo ngại rủi ro trong khâu chế biến và bảo quản.
Surströmming là tên gọi chung cho món cá trích thối. Các con cá trích Baltic chua được lên men trong các thùng phi lớn. Đây là món ăn lâu đời, truyền thống của người Thụy Điển. Trên thế giới, nó nằm trong danh sách những món khó ăn, kinh dị nhất từ mùi đến vị.
Loại cá Baltic – nguyên liệu chính của món ăn này, được cư dân đánh bắt tại vùng nước lợ phía bắc Baltic của eo biển Kalmar (Đông Nam Thụy Điển). Điểm đặc biệt của loại cá này là phần xương sống của nó chứa 1 loại enzym kì lạ; loại enzym này sẽ làm cá lên men trong điều kiện thích hợp.
Quá trình lên men Surströmming
Lên men cá trích
Cá khi bắt về được ngâm nước muối đậm đặc trong 20 tiếng, sau đó cắt bỏ đầu và ruột. Phần thân cá được ngâm trong thùng kín chứa nước muối nhạt hơn và đặt trong phòng có nhiệt độ duy trì ở khoảng 15-20 độ C. Quá trình này kéo dài 1-2 tháng, sau đó cá sẽ được đóng vào những hộp nhỏ để tiếp tục được lên men.
Quá trình lên men diễn ra trong hộp kín sản sinh rất nhiều khí nén khiến áp suất trong những hộp cá tăng lên và bị phình ra. Chính vì lý do này nên nhiều hãng hàng không cấm mang Surströmming lên máy bay để tránh các sự cố phát nổ gây nguy hiểm đến chuyến bay.
Thời điểm bắt cá trích
Thời điểm đánh bắt cá trích là vào tháng 4 hoặc tháng 5 khi chuẩn bị đẻ trứng. Quá trình lên men tốt nhất nên kéo dài từ 6-8 tháng tuy nhiên khoảng 4 tháng là đã có thể ăn được. Tháng 8 là thời điểm Surströmming bắt đầu được bày bán trên thị trường. Do đầu mùa nên lượng tiêu thụ cá trích rất lớn, một số nơi thậm chí tổ chức các lễ hội để cùng nhau ăn mừng một mùa cá trích mới.
Tại thị trấn Alfta có ngày thưởng thức món ăn độc đáo này
Tại thị trấn Alfta nằm ở Ovanåker hằng năm thường tổ chức ngày thưởng thức Surströmming. Những con cá trích lên men thơm ngon sẽ được mọi người nếm thử, ngoài ra còn có các điệu nhảy, những bài hát cùng nhiều món ăn khác cũng được bày bán. Lễ hội này thu hút rất nhiều khách du lịch cũng như sự chú ý của giới truyền thông.
Đáng chú ý lễ hội này thường được tổ chức ngoài trời. Ở những khu đất rộng rãi thoáng đãng cách xa khu dân cư. Nguyên do bởi Surströmming khi mở ra sẽ tỏa ra mùi hôi rất kinh dị. Mùi hương này được mô tả là có mùi như trứng thối, mùi nhà vệ sinh lâu ngày, mùi ẩm mốc cùng một lúc. Không ai có thể chịu đựng được mùi hôi này.
Sự khủng khiếp của món ăn Surströmming
Mùi hôi của món ăn được tạo ra bởi vi khuẩn thuộc loài Haloanaerobium. Chúng tạo ra carbon dioxide và một số hợp chất như axit propyl, hydro sunfua, axit butyric và axit axetic.
Sự khủng khiếp của mùi hương khiến những người lần đầu ngửi trở nên choáng váng, chóng mặt, thậm chí nôn mửa. Một vài người gợi ý rằng nên mở những hộp Surströmming bên cạnh một cái vòi hoặc xô đựng nước và rửa những con cá trích bên trong. Bằng cách này sẽ phần nào làm dịu bớt mùi hôi và có thể ăn được. Bên cạnh đó, nước soda cũng có công dụng giảm đáng kể mùi hôi của cá trích.
Surströmming đối với người bản địa
Tuy nhiên có nhiều người dân bản địa lại thích mùi vị nguyên bản của Surströmming. Mở ra ăn ngay mà chẳng cần phải rửa qua nước. Khi thưởng thức, ta sẽ ăn kèm cá trích lên men với bánh mì cắt lát cùng hành và khoai tây. Đồ uống cùng có thể là một ly sữa hoặc rượu mạnh hay bia.
Đây chắc chắn sẽ là một trải nghiệm khó quên; đối với khách du lịch phương xa khi ghé thăm Thụy Điển vào mùa thu. Và đương nhiên món ăn chỉ dành cho các thực khách can đảm nhất. Đối với những du khách thông thường thì nên suy nghĩ thật kỹ trước khi đồng ý ăn thử Surströmming. Nếu không thì đất nước Bắc Âu này vẫn còn rất nhiều món độc đáo để bạn trải nghiệm đấy.
Hàng năm, tại thị trấn Alfta nằm ở Ovanker, Thụy Điển còn tổ chức ngày thưởng thức surstrmming ở một bãi đất trống rộng rãi và xa khu dân cư. Những con cá trích lên men ngon nhất sẽ được nếm thử.
